Stap 4 - Besluit nemen: wie beslist en wat er wordt besloten
Samen beslissen is een recht, geen plicht!
- Afstemmen: wie neemt het besluit?
- Verbind het besluit met de voorkeuren van de cliënt en ga na of het klopt.
- Cliënt mag altijd terugkomen op het besluit.
- Steun de cliënt, ook als dit niet ‘de beste optie’ is vanuit professioneel perspectief.
Pas in de laatste fase van samen beslissen (stap 4) beslist de cliënt of hij zelf een beslissing over de behandeling wil nemen, of dat hij deze beslissing aan de zorgverlener overlaat. Als de vraag ‘wilt u mee beslissen’ te vroeg wordt voorgelegd (als de cliënt nog niet de gelegenheid heeft gehad om samen met zijn naasten goed na te denken over de opties en eigen voorkeuren) - loop je het risico dat mensen uit onzekerheid niet willen meebeslissen. Maar als die vraag wordt gesteld nadat alle voorgaande stappen van samen beslissen zijn doorlopen, wil meer dan driekwart van de mensen samen beslissen, zo blijkt uit onderzoek.
Toch is het doel niet dat iedereen altijd over alles meebeslist: het resultaat van een goed doorlopen proces van samen beslissen kan ook zijn dat de cliënt de uiteindelijke keuze aan de zorgverlener overlaat. Iemand die het besluit aan de zorgverlener overlaat, heeft dan toch meegedacht bij de eerste stappen van het gedeelde besluitvormingsproces. Er bestaan verschillende niveaus waarop zorgvragers invloed kunnen uitoefenen.
Bekijk de Competentieset Samen Beslissen voor de verpleegkundige (2022). Hierin wordt een generieke set van acht basiscompetenties gepresenteerd.