3 tips: voorbereiden op digitale overdracht medicatiegegevens

Gepubliceerd op: 28-08-2024

Digitale overdracht van medicatiegegevens helpt fouten in medicatie voorkomen. Gegevens schrijf je niet meer met de hand over: ze worden juist 1-op-1 gekoppeld en met andere zorgverleners gedeeld. Het doel is dat overdracht van medicatiegegevens in 2026 volledig elektronisch gaat. Speel daar nu vast op in en bereid je voor met de 3 tips in dit artikel. En ontdek meer over de belangrijkste ontwikkelingen.

Een moment van overdracht is bijvoorbeeld als iemand uit het verpleeghuis naar het ziekenhuis moet en medicatie krijgt voorgeschreven door de specialist. Voor de voorschrijver in het verpleeghuis, de leverend apotheker en voor jouzelf als toediener is die informatie belangrijk. Een voorschrijver kan een arts of verpleegkundig specialist zijn.

Goede digitale overdracht van medicatiegegevens heeft als voordeel dat je altijd een actueel en volledig medicatieoverzicht hebt. De toedienlijst is hierop gebaseerd en klopt daarmee ook. Er komt veel bij kijken om de overdracht mogelijk te maken. Zie ook het kader ‘De belangrijkste ontwikkelingen van digitale overdracht medicatiegegevens’.

Bekijk de 3 tips

Wat kun je nu al doen om je voor te bereiden op een goede digitale overdracht van medicatiegegevens? Lees de volgende 3 tips van Els Dik. Zij is apotheker en werkt als sectorcoördinator medicatieveiligheid bij het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM). Ze heeft zich gespecialiseerd in medicatieveiligheid voor de langdurige zorg.

1. Zorg dat je de termen kent die gebruikt gaan worden

Er wordt gewerkt aan een gezamenlijke taal met vaste termen. Dan hebben zorgaanbieders het met elkaar over hetzelfde en daarmee voorkom je fouten. Zo is ‘medicatieafspraak’ de nieuwe naam voor recept. En we spreken over een voorschrijver in plaats van een arts. Een verpleegkundig specialist en een physician assistant mogen bijvoorbeeld ook voorschrijven.

Houd updates van richtlijnen voor het medicatieproces in de gaten waar de termen in (komen te) staan:

Ouderenzorg: Veilige principes: ketenafspraken op de website van Zorg voor Beter
Gehandicaptenzorg: Geactualiseerde handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg op de website van Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland

2. Bereid je als zorgorganisatie voor op aansluiting op het Landelijk Schakelpunt (LSP)

Het LSP is een elektronische plek waar artsen berichten en medicatieafspraken in kunnen zetten en er waardevolle informatie uit kunnen halen. Met de eerstelijns- en tweedelijnszorgverleners is al een samenwerking met het LSP.

Hoe bereid je je als zorgorganisatie voor op aansluiting op het LSP?

Onderzoek wat nodig in de eigen softwaresystemen om aan te kunnen sluiten. Denk bijvoorbeeld aan het elektronisch cliëntendossier (ECD) of elektronisch toedienregistratiesysteem.
Heb je een arts in dienst? Dan is de arts waarschijnlijk al aangesloten op het LSP. Heb je geen arts in dienst? Onderzoek dan de mogelijkheden om aan te kunnen sluiten.
Kijk voor welke medewerker toegang nodig is op het LSP. Voor toegang heb je een UZI-pas nodig. Dit gebeurt op basis van een abonnement. Er zijn 3 verschillende soorten passen: een zorgverlenerspas, een medewerkerspas op naam en een medewerkerspas niet op naam.

Meer weten over de UZI-pas?

3. Vraag toestemming aan cliënten voor het elektronisch delen van medicatiegegevens

Je hebt toestemming nodig van cliënten om hun medicatiegegevens elektronisch te mogen delen. Dit heeft te maken met de privacywet. Begin nu alvast met toestemming te vragen, bijvoorbeeld tijdens de intake. Daarmee bespaar je tijd als je je aan gaat sluiten op het LSP voor elektronische uitwisseling van medicatiegegevens.

Er zijn systemen waarmee de cliënt aan meerdere zorgverleners tegelijk toestemming kan geven, zoals Mitz. Lees meer over deze systemen op de website van Gegevens uitwisselen in de zorg.

De belangrijkste ontwikkelingen van digitale overdracht medicatiegegevens

Kickstart medicatieoverdracht

Op dit moment loopt er een Kickstart medicatieoverdracht in 2 samenwerkingsregio’s:

In Rijnmond. Hier doet een organisatie in de ouderenzorg aan mee.
In Friesland. Hier doet een ggz-instelling aan mee.

Deze instellingen werken mee aan wat er nu gebouwd wordt. Bijvoorbeeld: koppelingen tussen het ECD en het apotheeksysteem. En er wordt gewerkt aan het voorkomen van oude informatie of medicatie die dubbelop in het systeem komt te staan.

Meer mogelijkheden met de digitale toedienlijst

Als de implementatie compleet is, biedt de digitale toedienlijst meer mogelijkheden:

Medicatiegegevens van meerdere apotheken kunnen op 1 toedienlijst komen. Denk aan medicatie in het weekend van de dienstapotheek.
Er komt een ruimte voor vrije tekst van de organisatie die belangrijk is voor de toediener. Bijvoorbeeld over de bewaarplek van de medicatie.
Het wordt voor de voorschrijver mogelijk om verschil te maken tussen een richt-toedientijd met een marge van 1 uur voor en na de toedientijd. En een exacte toedientijd met een marge van een half uur voor en na de toedientijd.
Bij een medicatieafspraak wordt verschil gemaakt tussen een medicatieverstrekking en een toedieningsafspraak. Medicatieverstrekking is het leveren door de apotheek. Een toedieningsafspraak is informatie over het tijdstip van toedienen. Zo kan de voorschrijver de toedientijd aanpassen zonder dat er een medicatie-levering hoeft te zijn.

Alle brancheorganisaties en beroepsorganisaties zijn betrokken bij het programma Medicatieoverdracht. Zij informeren hun eigen sector over de laatste stand van zaken.

Meer weten?

Lees meer over medicatieoverdracht op de website van Samen voor Medicatieoverdracht.
VGN organiseert op 3 oktober 2024 een bijeenkomst over de digitale overdracht van medicatiegegevens voor de Gehandicaptensector. Lees meer over deze bijeenkomst op de website van het VGN.