Domeinoverstijgend samenwerken versterkt netwerk rondom oudere
Gepubliceerd op: 09-10-2023
Kwetsbare ouderen die tussen wal en schip dreigen te vallen, blijken goed geholpen met de komst van Sociaal arrangeurs in Nijmegen. Dit goede voorbeeld van domeinoverstijgend samenwerken versterkt het netwerk rondom de oudere. De volgende stap in de samenwerking: domeinoverstijgende financiering.
Door: Anja Klein
Lizzy van der Horst is projectleider van Sociaal Arrangeren Nijmegen, een tweejarige pilot die net is verlengd. 'Sociaal Arrangeren is een werkwijze om kwetsbare ouderen te helpen op meerdere leefgebieden. Het is bedoeld voor ouderen met geheugenklachten, die niet in beeld zijn bij de sociaal werker of casemanager dementie en geen indicatie hebben. Als sociaal werker en casemanager kwam ik deze groep vaker tegen. Zij en mogelijk betrokken mantelzorgers trekken niet aan de bel, weten vaak de weg niet, zijn vraagverlegen of vinden het spannend om die stap te zetten.'
Hoe werkt Sociaal Arrangeren?
'De aanmelding loopt via de huisarts of wijkverpleegkundige en daarna gaat de sociaal werker op intake. Die brengt middels de Easycare trap 2 in kaart wat nodig is en wat de mogelijkheden zijn. Is het een enkelvoudige vraag, dan verwijzen we door. Als er meer nodig is, gaat de sociaal werker als arrangeur aan de slag en werkt domeinoverstijgend samen met andere professionals. Proactief, met een gezamenlijk plan en via de samenwerkingstool VIPlive. Van de 83 aanmeldingen hebben ruim 60 ouderen de intakefase doorlopen. Vijftig ouderen zijn langdurig ondersteund.'
Gedeelde financiering
In Sociaal Arrangeren werken zes partijen samen: gemeente Nijmegen, Coöperatie VGZ (cVGZ), ZZG Zorggroep, Buurtzorg, NEO Huisartsenzorg en Sterker sociaal werk. Van der Horst: 'We zwengelen de samenwerking tussen de domeinen aan en zorgen dat ze aan tafel komen. De gemeente Nijmegen financiert de inzet van de sociaal werker die in dienst is van Sterker sociaal werk. cVGZ financiert onder andere de projectleiding, monitoring en evaluatie. Kortom, de gemeente en cVGZ hebben deze pilot financieel gezien mogelijk gemaakt.'
De pilotfase liep in juli af, maar deze is met een halfjaar verlengd. Dus de samenwerking gaat door. 'De verlenging wordt gebruikt om de werkmethodiek door te ontwikkelen en onze geleerde lessen te delen. Dat willen we doen met een handboek en een webinar. De commitment is er om Sociaal Arrangeren te continueren en op termijn breder uit te rollen', vertelt de projectleider enthousiast. De uitdaging is wel om van een project op subsidiebasis naar structurele financiering en borging te komen. 'Voor dit jaar is er de SPUK DOS, de specifieke uitkering domeinoverstijgende samenwerking. Daarmee financieren we de Sociaal arrangeur. Ook gaan we pitchen bij tactisch NOEL (Regio Nijmegen op één lijn) in verband met mogelijke kansen in het Integrale Zorgakkoord, de IZA-gelden. We blijven in gesprek hierover.'
Investeren in monitoren
Om goed te kunnen laten zien wat ze doen, monitoren en evalueren ze grondig. 'Dankzij de samenwerking met cVGZ waren de kritieke prestatie-indicatoren, de KPI’s, al vanaf de start vastgelegd. Dat was veel voorbereidingswerk, maar dat helpt wel bij de uitvoering. We monitoren op de categorieën: de kwaliteit, het proces en de financiën. Ook hebben we twintig mini-businesscases gemaakt. Daarnaast kijken we op structurele basis naar de doorontwikkeling en of we de werkwijze kunnen finetunen met de PDCA-check, Plan, Do, Check and Act.'
Ervaringen landelijk delen
De samenwerkingspartners zijn druk bezig om de geleerde lessen te bundelen (zie alvast een aantal lessen in het kader). Voor projectleider Van der Horst is het heel belangrijk om die in het land te kunnen delen. 'Toen ik zelf begon, vond ik het uitdagend om ervaringen van andere soortgelijke pilots of projecten te vinden.' Een van de lessen die ze eruit licht, gaat over de aanloop naar de pilot: 'De wachttijd tot we echt konden starten, hebben we benut met een pre-pilot. Met een klein aantal cliënten en medewerkers hebben we de nieuwe werkwijze uitgeprobeerd. Zo kwamen we erachter welke beren we op de weg zouden tegenkomen en wat we nog moesten aanscherpen voor de échte start.'
Lessen en adviezen van Sociaal Arrangeren Nijmegen
- Breng de verschillende perspectieven in kaart: wat levert het iedereen op?
- Benut elkaars kennis en maak de van de financiering een vast agendapunt bij de stuurgroep. Dit versterkt het gevoel van gezamenlijke verantwoordelijkheid.
- Betrek bij bespreken financiën de praktijkervaring van zorgprofessionals.
- Toon met uitgebreide monitoring en beschrijven van businesscases de opbrengsten goed aan.
Lizzy van der Horst hoopt dat het lukt om Sociaal Arrangeren breed op te schalen, vooralsnog in de regio Nijmegen: 'Als de financiering lukt, willen we gefaseerd per huisarts uitbreiden. Uit eerdere evaluatiemomenten blijkt dat het hen veel oplevert, zoals minder telefoontjes van kwetsbare ouderen en minder overleg. Hun patiënten worden met Sociaal Arrangeren beter geholpen vanuit het sociale domein.'
Meer over Sociaal Arrangeren Nijmegen en SPUK DOS:
- Bekijk de evenementen van De Juiste Zorg op de Juiste Plek.
- Bekijk de animatie ‘Sociaal Arrangeren’ of lees het uitgebreidere Factbook.