Diversiteit en Vilans: 'We willen valkuilen van de techwereld voorkomen’

Diversiteit zorgt voor een verrijking van perspectief, een groter inspiratiepotentieel en maakt dat we ons bewuster worden van blinde vlekken. Als kennisorganisatie willen we dat onze kennis bruikbaar is in de praktijk. De praktijk van de langdurende zorg wordt steeds diverser, daar moeten we met onze kennis beter op aansluiten.

De wereld om ons heen wordt steeds diverser. Die diversiteit zien we ook bij zorgprofessionals en mensen met een langdurige zorgvraag. Diversiteit gaat onder andere over persoonlijkheidstype, sekse, opleidingsniveau en etnische achtergrond. Bij Vilans is 80% vrouw, 20% man en hebben we veel mensen met een universitaire opleiding in dienst. Het gevaar dat we daarmee inzichten missen is groot. De vraag is hoe we met diversiteit onze kennis beter kunnen laten aansluiten bij de praktijk. 

Taal is zeg maar echt mijn ding

In de kennismakingsgesprekken die ik voer, hoor ik regelmatig terug dat we de vorm waarin we kennis verspreiden nog kunnen verbeteren. Zo gebruiken we in onze kennisproducten te veel en te ingewikkelde taal. Een deel van de mensen die in de zorg werken hebben moeite met lezen en schrijven. Daarnaast is lezen niet altijd praktisch als je tegelijk handelingen moet verrichten. Dit maakt een belangrijke valkuil van onze eigen homogeniteit zichtbaar, namelijk dat universitair geschoolden al snel neigen naar taal en het maken van talige kennisproducten. 

Je ziet het pas als je het weet 

Daarnaast worden de omgang met bijvoorbeeld de dood, familie, seksualiteit en dementie mede bepaald door onze culturele achtergrond. Dit zijn belangrijke onderwerpen in de langdurende zorg. Om daarvoor vanuit Vilans de juiste kennis op het juiste moment te bieden, moeten we culturele diversiteit kennen en omarmen. Maar we zien lang niet alles door onze eigen blinde vlekken. Het probleem is dat je het pas ziet als je het weet. Deze cirkel kunnen we doorbreken door meer diversiteit in ons werk: in ons personeel, in gesprekken met de praktijk en in partners met wie we samenwerken. Hierdoor kunnen we vanuit meerdere perspectieven naar kennisvragen kijken. Zo sluit onze kennis beter aan bij de diversiteit in de praktijk. 

Diversiteit leidt tot gesprek

Er zitten natuurlijk grenzen aan diversiteit. Diversiteit moet helpend zijn voor het werk dat we doen en niet verlammend werken. Tegelijkertijd wil je geen assimilatie, volledige aanpassing aan de dominante groep. Kritische geluiden en verschillen van inzicht zijn nodig. Dat vraagt om een gezonde discussie en niet alleen maar bevestiging. Diversiteit gaat dus ook over de ruimte ervaren om anders te kunnen zijn en de waardering voelen voor een eigen unieke bijdrage aan de kennisfunctie van Vilans. 

Herken ik mezelf in de kennis? 

De langdurende zorg is heel divers. Regio’s verschillen, de woonvormen verschillen, de beperkingen en wensen van mensen verschillen. Dat is een grote uitdaging voor ons als kennisorganisatie: Hoe voelt iemand zich weerspiegeld in de kennis die wordt aangeboden? Herkennen mensen de vraagstukken waar zij mee rondlopen? Herkennen zij zich in de gebruikte situaties, taal en beelden? Deze vragen gelden niet alleen voor zorgverleners, maar ook voor cliënten. In de zorg geven we te vaak nog zorgantwoorden op vragen. Terwijl cliënten vooral vragen over hun leven hebben. Dit vraagt om een bredere kijk. Zodat we kunnen bijdragen aan een fijn en prettig leven van mensen met een langdurige zorgvraag.

Denk mee en houd ons scherp

Het belang van diversiteit is duidelijk. Hoe we dat bereiken is nog een vraag. En daarvoor zullen we samen aan de slag moeten. We willen voorkomen dat we hetzelfde probleem krijgen als enkele jaren geleden in de techwereld, waar de oplossingen die door slimme tech-jongens werden ontwikkeld geen recht deden aan de diversiteit van de gebruikers. Dus houd ons scherp en werk met ons samen. Zodat we er samen voor kunnen zorgen dat onze kennis aansluit bij de mooie diversiteit in de langdurende zorg.